Προστασία από τον ήλιο

Μαύρισμα – έκθεση στον ήλιο

Η πολύωρη έκθεση στον ήλιο με σκοπό το μαύρισμα είναι μια
αγαπημένη καλοκαιρινή συνήθεια, γι’ αυτό και οι περισσότεροι
επιλέγουν για τις διακοπές τους περιοχές με έντονη ηλιοφά-
νεια.
Τα τελευταία, όμως, χρόνια ο ήλιος έχει εξελιχθεί σε ένα δυνη-
τικό εχθρό για την υγεία μας καθώς η υπεριώδης ακτινοβολία
είναι επικίνδυνη για τη δημιουργία καρκίνου του δέρματος και
άλλων δερματικών ασθενειών.
Συμβουλές για την προστασία από
τον ήλιο
Για την αποφυγή τέτοιου είδους προβλημάτων, καλό είναι:
· Να αποφεύγουμε την πολύωρη έκθεση στον ήλιο
· Να χρησιμοποιούμε πάντα αντηλιακές κρέμες και γυαλιά
ηλίου
· Να είμαστε εφοδιασμένοι με καπέλο και μπλουζάκι στην πα-
ραλία
· Να πίνουμε πολλά υγρά
· Να μην αυξάνουμε απότομα το χρόνο έκθεσης στον ήλιο, αλλά
σταδιακά
· Να αποφεύγουμε την έκθεση στον ήλιο μεταξύ 11.00’ και

Συμβουλές για ένα <λαμπερό> χαμόγελο

 
Τι είναι αυτό που μπορεί να «σημαδέψει» ένα λαμπερό χαμόγελο ή ένα τρυφερό φιλί; Η κακοσμία του στόματος. Και δυστυχώς, η άσχημη μυρωδιά της αναπνοής μπορεί να επηρεάσει σημαντικά τους γύρω – εκτός και εάν κάποιος έχει το θάρρος και την τόλμη να ξεστομίσει την αλήθεια στον φίλο του προσφέροντας του μία τσίχλα…
Πως μπορεί κανείς να…μυρίσει την ανάσα του; Ένας απλός τρόπος είναι να πάρει δείγμα σάλιου από το πίσω μέρος της γλώσσας του, χρησιμοποιώντας πάντα καθαρά δάχτυλα. Στη συνέχεια και αφού έχει περάσει ένα λεπτό, αρκεί να μυρίσει το χέρι του. Η μυρωδιά του ανοίγει την όρεξη για φιλιά;
Εάν όχι, τότε οι ειδικοί έχουν την λύση – έχουν εντοπίσει πέντε πιθανές αιτίες που οδηγούν στην κακοσμία του στόματος ενώ παράλληλα προτείνουν και δέκα τρόπους που «σβήνουν» την άσχημη μυρωδιά.

Οι συνήθεις ύποπτοι

1. Τα βακτήρια είναι ο νούμερο «ένα» ένοχος για να κατηγορήσει κανείς. Αυτοί οι μικροοργανισμοί καραδοκούν ανάμεσα στα δόντια και με την πρώτη ευκαιρία…σκεπάζουν τη γλώσσα. Όταν τα βακτήρια συσσωρεύονται, έχουν την ιδιότητα να πολλαπλασιάζονται, αφήνοντας κάθε φορά που μιλάει κανείς ή χασμουριέται μία δυσάρεστη οσμή.
2. Ανοίξτε διάπλατα το στόμα και κάντε «Ααααα». Εάν έχετε μεγάλες τρύπες στις αμυγδαλές, οι λεγόμενες κρύπτες, τότε είναι σύνηθες να «αποθηκεύονται» εκεί υπολείμματα τροφών. Στην περίπτωση αυτή, η κακοσμία είναι μαθηματικά βέβαιη.
3. Οι τροφές με έντονη γεύση, μπορεί να ανοίγουν την όρεξη, όταν όμως ανοίγετε το στόμα τότε βγαίνουν και προς τα έξω. Το κρεμμύδι, το σκόρδο και το ψάρι αποτελούν το «τρίπτυχο» της άσχημης μυρωδιάς της αναπνοής – ακόμη κι όταν ο κανόνας είναι το βούρτσισμα των δοντιών αμέσως μετά το φαγητό.
4. Κακές συνήθειες = κακοσμία του στόματος. Το κάπνισμα αφήνει στους λάτρεις του τσιγάρου μία πικρή αίσθηση στο στόμα – αντίστοιχη είναι και η μυρωδιά…
5. Το στομαχικά προβλήματα και οι χρόνιες παθήσεις είναι επίσης ένοχες για την κακοσμία του στόματος. Για παράδειγμα ασθενείς που πάσχουν από γαστρο-οισοφαγική παλινδρόμηση είναι δυνατόν να έχουν άσχημη οσμή, η οποία με την αναπνοή βρίσκει δίοδο προς τα έξω. Η ξηροστομία που εκτός από το κάπνισμα προκαλείται και μετά την λήψη συγκεκριμένων φαρμάκων επίσης ευθύνεται.

Κάνετε το στόμα σας να μυρίζει… άνοιξη 
1. Το βούρτσισμα των δοντιών και της γλώσσας (!) δύο φορές την ημέρα, είναι τις περισσότερες φορές αρκετό για να αποκτήσει κανείς αναπνοή για…φίλημα.
Ποιος είπε όμως πως το βούρτσισμα είναι απλή υπόθεση; Εκτός από τα δόντια, «γκρίζα ζώνη» για την ανάσα αποτελεί και το πίσω μέρος της γλώσσας που χρειάζεται καθημερινό καθάρισμα. Η διαδικασία αυτή, αφαιρεί από το στόμα τα βρωμερά βακτήρια.
Έρευνα έχει δείξει πως όσοι ακολουθούν τον χρυσό αυτό κανόνα, έχουν μειώσει κατά 70% την δυσοσμία του στόματος τους.
2. Το οδοντικό νήμα κάνει δουλειά. Πώς; Τα τρόφιμα έχουν τον τρόπο τους να κρύβονται ανάμεσα στα δόντια, συνεπώς μόνον κάτι πολύ λεπτό μπορεί να καθαρίσει τις εστίες μόλυνσης. Το νήμα όμως, έχει αποδειχτεί πως είναι και «εχθρός» της οδοντικής πλάκας (κολλώδες μείγμα βακτηρίων και των ουσιών που εκκρίνουν).
3. Οι γαργάρες με στοματικό διάλυμα είναι σημαντικός «σύμμαχος», ιδίως για όσους αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα οδοντικής πλάκας. Πώς θα διαλέξετε το σωστό διάλυμα; Αναζητήστε την απάντηση από τον οδοντίατρο σας. Η πλύση με αλάτι είναι επίσης μία λύση.
4. Το νερό δεν έχει την μόνον την ιδιότητα να ξεδιψάει. Όταν κανείς στερεί το νερό από τον οργανισμό του, τότε είναι πιθανόν να υποφέρει από ξηροστομία.
5. Οι τσίχλες και οι καραμέλες επίσης αυξάνουν τη ροή του σάλιου και συνεπώς βοηθούν κατά της ξηροστομίας – άρα και της δυσοσμίας του στόματος.
6. Δροσιστείτε με γιαούρτι για πιο γλυκιά αναπνοή. Και αυτό γιατί το γιαούρτι αναπληρώνει τα καλά βακτήρια του οργανισμού και βοηθά στην καλή υγιεινή του στόματος.
7. Μία ακόμη «μαγική» τροφή είναι ο μαϊντανός. Το μάσημα μαϊντανού ανάμεσα στα γεύματα φρεσκάρει την αναπνοή, δεδομένου πως το συγκεκριμένο λαχανικό έχει αντιβακτηριακές ιδιότητες8. 
Επισκεφτείτε τον οδοντίατρο σας. Το ραντεβού πρέπει να ανανεώνεται κάθε έξι μήνες, με τον καθαρισμό να είναι το ζητούμενο. Τα χαλασμένα δόντια που χρειάζονται επειγόντως σφράγισμα, είναι επίσης εστία κακοσμίας.Οι επιστήμονες εξηγούν πως, αν και σπάνια , η δυσοσμία του στόματος μπορεί να αποτελεί «σημάδι» για σοβαρές παθήσεις, όπως είναι η χρόνια βρογχίτιδα και ο διαβήτης. Συνεπώς, εάν η κακή αναπνοή επιμένει τότε πρέπει κανείς να συμβουλευτεί τον γιατρό του.

Η πολλή χαρά βλάπτει σοβαρά την υγεία

Τα άτομα που πασχίζουν να είναι συνεχώς ευδιάθετα πεθαίνουν νωρίτερα
Οσοι πασχίζουν να είναι συνεχώς ... η χαρά της ζωής πεθαίνουν νωρίτερα από τους πιο «συγκρατημένους» συνομηλίκους τους
Η υπέρμετρη χαρά μπορεί να βλάψει σοβαρά την υγεία! Αυτό προειδοποιούν επιστήμονες οι οποίοι ανακάλυψαν ότι τα άτομα που είναι συνεχώς χαρούμενα πεθαίνουν νωρίτερα από τους πιο «μουρτζούφληδες» συνομηλίκους τους.
Διεθνής ομάδα ερευνητών ανέλυσε στοιχεία σχετικά με παιδιά που γεννήθηκαν τη δεκαετία του 1920 – τα δεδομένα σχετικά με τους εθελοντές κάλυπταν πολύ μακρά περίοδο ως και τα γηρατειά τους. Οι επιστήμονες είδαν ότι τα παιδιά που χαρακτηρίζονταν ως ευδιάθετα και πρόσχαρα στο σχολείο, πέθαναν νωρίτερα σε σύγκριση με τους πιο «συγκρατημένους» συμμαθητές τους.

Μεγαλύτερo ρίσκo
Σύμφωνα με τους ειδικούς αυτό συμβαίνει επειδή τα πολύ πρόσχαρα άτομα τείνουν να παίρνουν μεγαλύτερα ρίσκα στη ζωή τους και να κάνουν πιο ανθυγιεινές επιλογές. Είναι επίσης πιθανό να είναι πιο επιρρεπή σε ψυχικές νόσους όπως η διπολική διαταραχή η οποία χαρακτηρίζεται από εναλλαγές της διάθεσης – το άτομο περνά από την υπερβολική χαρά στην υπερβολική λύπη.
Παράλληλα, οι ερευνητές σημειώνουν ότι η μόνιμη καλή διάθεση και χαρά – ακόμη και σε ακατάλληλες στιγμές – μπορεί να προκαλέσει την οργή του περίγυρου, με αποτέλεσμα να αυξάνονται οι πιθανότητες να πέσει το άτομο θύμα επίθεσης.
Από την έρευνα προέκυψε επίσης ότι όταν κάποιος κάνει υπερπροσπάθεια να είναι χαρούμενος καταλήγει τελικώς με χειρότερη διάθεση από ό,τι πριν.

Στο «εδώλιο» οι συμβουλές ευτυχίας

Οι επιστήμονες έθεσαν μάλιστα στο «εδώλιο του κατηγορουμένου» και ορισμένα άρθρα περιοδικών τα οποία δίνουν συχνά συμβουλές ευτυχίας, κάνοντας τελικώς τους αναγνώστες …δυστυχισμένους. Σε μελέτη που διεξήγαγαν ζήτησαν από εθελοντές να διαβάσουν ένα άρθρο το οποίο προσέφερε συμβουλές βελτίωσης της διάθεσης – όπως το να δει κάποιος μια κωμωδία στην τηλεόραση - και στη συνέχεια να ακολουθήσουν τις συμβουλές αυτές.
Όπως φάνηκε οι εθελοντές προσπαθούσαν τόσο σκληρά να βελτιώσουν τη διάθεσή τους βλέποντας την κωμική ταινία, ώστε στο τέλος της ένιωθαν τελικώς θυμωμένοι και εξαπατημένοι από τη συμβουλή, με αποτέλεσμα να είναι σε πιο κακή διάθεση από πριν.

Ουσιαστικές σχέσεις
Το «κλειδί» πάντως της πραγματικής χαράς σύμφωνα με τη μελέτη η οποία δημοσιεύεται στο επιστημονικό περιοδικό «Perspectives on Psychological Science» , είναι πολύ απλό: ουσιαστικές σχέσεις με φίλους και συγγενείς.
Η καθηγήτρια Τζουν Γκρούμπερ από το Τμήμα Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Γέιλ που ήταν εκ των συγγραφέων της μελέτης τόνισε σχετικά με τα άτομα που πασχίζουν να είναι χαρούμενα: «Όταν κάνουμε κάτι με το κίνητρο και την προσμονή ότι θα μας κάνει χαρούμενους, μπορεί να οδηγηθούμε στην απογοήτευση. Ο ισχυρότερος δείκτης πρόβλεψης της χαράς δεν είναι τα χρήματα ή η αναγνώριση μέσω της επαγγελματικής επιτυχίας ή της δόξας αλλά το να έχει το άτομο ουσιώδεις κοινωνικές σχέσεις».
Η κυριότερη συμβουλή σύμφωνα με την δρα Γκρούμπερ είναι λοιπόν να σταματήσουμε να προσπαθούμε να είμαστε χαρούμενοι και να στρέψουμε την ενέργειά μας στο να καλλιεργήσουμε τους δεσμούς μας με τους άλλους ανθρώπους.

Τα ευτυχισμένα παιδιά χωρίζουν ευκολότερα ως ενήλικες!

Μεγαλύτερες πιθανότητες να οδηγήσουν το γάμο τους σε διαζύγιο έχουν, κατά τους ειδικούς, οι ενήλικες οι οποίοι είχαν ζήσει ειδυλλιακά παιδικά χρόνια.
Σύμφωνα με μεγάλη μελέτη του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ στη Βρετανία, οι άνδρες και οι γυναίκες με καλή ανατροφή τείνουν να έχουν μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση με αποτέλεσμα να αποδεσμεύονται πιο εύκολα από μια σχέση που θεωρούν αποτυχημένη σε σχέση με άλλους.
Ένας βασικός παράγοντας ο οποίος μπορεί να ευθύνεται για κάτι τέτοιο, είναι ενδεχομένως το γεγονός ότι τα ευτυχισμένα παιδιά έχουν υψηλότερη αυτοεκτίμηση συγκριτικά με άλλα και για τον λόγο αυτό ως ενήλικες είναι διατεθειμένοι να φύγουν από έναν γάμο, εάν αυτός δεν πληροί τις προϋποθέσεις τους» αναφέρει η καθηγήτρια Φελίσια Χάπερτ.
Στην πολυετή έρευνα έλαβαν μέρος χιλιάδες Βρετανοί οι οποίοι είχαν γεννηθεί το 1946. Κατά τη διάρκεια της εφηβείας τους, οι συμμετέχοντες αξιολογήθηκαν από τους δασκάλους τους ως προς τη χαρά, τη φιλική τους διάθεση και την ενέργειά τους. Καταγράφηκαν επίσης προβλήματα όπως η ανησυχία, η ανυπακοή και το στρες.
Δεκαετίες αργότερα, οι επιστήμονες ανέλυσαν το υλικό της αξιολόγησης.


Πέρα από την αυξημένη τάση διαζυγίου διαπίστωσαν ωστόσο ότι οι ευτυχισμένοι έφηβοι ως ενήλικες πήγαιναν στη δουλειά τους με καλύτερη διάθεση, είχαν περισσότερα χόμπι και γενικά διέθεταν πιο γεμάτη κοινωνική ζωή σε σχέση με τους υπόλοιπους. Επιπλέον, είδαν ότι είχαν λιγότερες πιθανότητες να εμφανίσουν ψυχολογικά προβλήματα στην ενήλικη ζωή τους.
«Αν και διανύουμε οικονομικά δύσκολους καιρούς, ίσως οι πολιτικοί μας θα έπρεπε να έχουν ως προτεραιότητα την ευημερία των παιδιών προκειμένου να έχουν το καλύτερο δυνατό ξεκίνημα και για τη μετέπειτα ζωή τους» καταλήγουν οι ερευνητές στο επιστημονικό έντυπο «Journal of Positive Psychology».

Γιατί μας «κολλάνε» κάποια τραγούδια;

Μια λέξη ή μια κατάσταση μπορεί να επαναφέρει στη μνήμη μας ένα τραγούδι

Εσάς πόσο συχνά σας «κολλάει» ένα τραγούδι;

Υπάρχει άνθρωπος που να μην έχει «κολλήσει» με ένα μουσικό κομμάτι για ώρες ή ακόμη και για μέρες;Το μυστήριο πίσω από το συγκεκριμένο φαινόμενο προσπάθησε να λύσει μια βρετανίδα ψυχολόγος από το Κολέγιο Γκόλντσμιθ, στο Λονδίνο.Σύμφωνα με τη δρα Βίκι Ουίλιαμσον, ο λόγος για τον οποίο συμβαίνει κάτι τέτοιο είναι επειδή ο εγκέφαλός μας επεξεργάζεται τη μουσική με τέτοιον τρόπο ώστε να την ανακαλούμε αυθόρμητα στη μνήμη μας. Ετσι, το άκουσμα μιας λέξης που συμπεριλαμβάνεται στους στίχους μπορεί να πυροδοτήσει επιτυχώς την επαναφορά της μελωδίας ενός τραγουδιού στο μυαλό μας.

Ψαχουλεύοντας τις αναμνήσεις

Το έναυσμα για τη μελέτη δόθηκε στην ειδικό Μουσικής Ψυχολογίας, όταν η ίδια στην όψη ενός κουτιού παπουτσιών όπου αναγραφόταν η λέξη «Faith» ανακάλεσε στη μνήμη της το ομώνυμο τραγούδι του Τζορτζ Μάικλ. Η γνωστή μελωδία της είχε... κολλήσει για ένα ολόκληρο απόγευμα μέχρις ότου αποφάσισε να κρύψει το κουτί.
Μέσα από την ιστοσελίδα της www.earwormery.com, η ειδικός κάλεσε το κοινό να περιγράψει παρόμοιες ιστορίες που είχε βιώσει. Σε συνεργασία με τον ραδιοφωνικό σταθμό BBC6 Music αποφάσισε λοιπόν να διερευνήσει τι βρισκόταν πίσω από το μελωδικό... μυστήριο.Αρκετά άτομα που συμμετείχαν στην έρευνα, εξηγούσαν ότι θυμούνταν ένα μουσικό κομμάτι όταν έρχονταν αντιμέτωποι με καταστάσεις στρες. Μια γυναίκα συγκεκριμένα δήλωσε ότι από την ηλικία των 16 ετών, όταν και είχε αγχωθεί πολύ κατά τη διάρκεια σχολικών εξετάσεων, την είχε «στοιχειώσει» ένα συγκεκριμένο τραγούδι το οποίο τη συνόδευε και στο υπόλοιπο της ενήλικης ζωής της. Κάθε φορά που αγχωνόταν για κάτι, θυμόταν το τραγούδι «Nathan Jones», όπως π.χ. στον γάμο ή στη γέννηση του παιδιού της.
Η δρ Ουίλιαμσον υποστηρίζει ότι πιθανότατα πίσω από την ανάκληση των μουσικών αναμνήσεων κρύβεται το γεγονός ότι ο εγκέφαλός μας κωδικοποιεί τη μουσική με διαφορετικούς τρόπους ακριβώς επειδή αυτή διεγείρει διάφορες αισθήσεις κατά το άκουσμά της. Είναι ακόμα συνδεδεμένη με ένα σωρό προσωπικούς και συναισθηματικούς συσχετισμούς, οι οποίοι αυξάνουν τις πιθανότητες της ανάκλησης κάθε φορά που βιώνουμε μια κατάσταση παρόμοια με εκείνη που βιώναμε τη στιγμή που πρωτοακούσαμε κάποιο κομμάτι.
Όπως εξηγεί η ερευνήτρια, το πόσο «εύπεπτη» είναι μια μελωδία δεν φαίνεται να παίζει ιδιαίτερο ρόλο στο πόσο συχνά την ανακαλούμε στη μνήμη μας. Από τα στοιχεία της μελέτης φάνηκε ότι στο… μουσικό «κόλλημα» συμβάλλουν τόσο η συχνότητα με την οποία ακούμε ένα μουσικό κομμάτι, όσο και η χρονική εγγύτητα της τελευταίας ακρόασης.

Το μυστικό της έμπνευσης

,,, βρίσκεται στην ονειροπόληση, σύμφωνα με νέα μελέτη

Η ονειροπόληση φέρνει φωτεινές ιδέες και ενισχύει τη δημιουργικότητα όταν «κολλάμε» σε κάποιο πρόβλημα

Ψάχνετε απεγνωσμένα να βρείτε τη λύση σε κάποιο πρόβλημα, αλλά μάταια. Και ξαφνικά, εκεί που εγκαταλείπετε την προσπάθεια και στρέφετε τη σκέψη σας κάπου αλλού, η απάντηση σάς έρχεται ως δια μαγείας.

Το φαινόμενο, το οποίο δεν συνδέεται μόνο με το «Εύρηκα» του Αρχιμήδη ή τις φωτεινές στιγμές του Νεύτωνα και του Αϊνστάιν αλλά και με την καθημερινότητα του καθενός από εμάς, είναι πολύ συχνό για να είναι τυχαίο. Τώρα η επιστήμη αρχίζει να εξιχνιάζει τον μηχανισμό του.

Οπως μάλιστα δείχνει νέα μελέτη, η έμπνευση δεν έρχεται όταν απλώς κάνουμε ένα διάλειμμα «αδειάζοντας» το μυαλό μας. Αντίθετα η δημιουργικότητά μας φαίνεται να ενισχύεται όταν αφήνουμε τη σκέψη μας να «ταξιδέψει».

Το τεστ των ασυνήθιστων χρήσεων

Ψυχολόγοι του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας στη Σάντα Μπάρμπαρα με επικεφαλής τον Μπέντζαμιν Μπερντ και τον Τζόναθαν Σούλερ ανέθεσαν σε 145 φοιτητές δυο τεστ ασυνήθιστων χρήσεων ζητώντας τους να βρουν μέσα σε δυο λεπτά όσο το δυνατόν περισσότερες χρήσεις για καθημερινά αντικείμενα όπως οι οδοντογλυφίδες, οι κρεμάστρες ή τα τούβλα.

Μετά το πέρας των δυο λεπτών οι εθελοντές έκαναν ένα διάλειμμα 12 λεπτών κατά τη διάρκεια του οποίου ορισμένοι από αυτούς ξεκουράστηκαν, κάποιοι επιδόθηκαν σε μια δύσκολη δραστηριότητα απομνημόνευσης που απαιτούσε την πλήρη προσοχή τους ενώ κάποιοι άλλοι ανέλαβαν μια εύκολη ψυχαγωγική δραστηριότητα η οποία είναι γνωστό ότι ενισχύει την ονειροπόληση. Μια τέταρτη ομάδα εθελοντών δεν έκανε διάλειμμα. Στη συνέχεια οι ερευνητές ανέθεσαν σε όλους τους συμμετέχοντες τέσσερα έργα ασυνήθιστων χρήσεων, συμπεριλαμβανομένων των δυο που είχαν εκτελέσει νωρίτερα.

Σε αυτόν τον «δεύτερο γύρο», στα δυο έργα που επαναλήφθηκαν, οι εθελοντές που είχαν επιδοθεί στην εύκολη ψυχαγωγική δραστηριότητα εμφάνισαν κατά 41% καλύτερες επιδόσεις σε σχέση με την προηγούμενη φορά. Οι άλλες τρεις ομάδες δεν παρουσίασαν καμία βελτίωση όταν επανέλαβαν τα ίδια τεστ.Ωστόσο, παρά τη βελτίωσή τους στα επαναλαμβανόμενα έργα, οι εθελοντές δεν εμφάνισαν καλύτερες επιδόσεις στα τεστ ασυνήθιστων χρήσεων που εκτέλεσαν για πρώτη φορά. «Αυτό υποδηλώνει ότι η ονειροπόληση βοήθησε μόνο στα προβλήματα τα οποία είχαν ήδη επεξεργαστεί νοητικά. Δεν φάνηκε να οδηγεί σε μια γενικότερη αύξηση της δημιουργικής ικανότητας επίλυσης προβλημάτων» δήλωσε ο κ. Μπερντ.

Το κομμάτι που συμπληρώνει το παζλ

Τα ευρήματα της νέας μελέτης, η οποία αναμένεται να δημοσιευθεί σύντομα στην επιθεώρηση «Psychological Science», αποκαλύπτουν το κομμάτι που συμπληρώνει ένα παζλ το οποίο απασχολεί εδώ και καιρό τους ειδικούς.

«Παραδοσιακά γνωρίζουμε ότι ο ύπνος REM (σ.σ. η φάση των ονείρων) χαρίζει δημιουργική έμπνευση. Το γεγονός ότι και η ονειροπόληση έχει το ίδιο αποτέλεσμα είναι συναρπαστικό. Νομίζω ότι ανακάλυψαν κάτι πραγματικά ενδιαφέρον» δήλωσε η Σάρα Μέντνικ, ψυχολόγος του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας στο Ριβερσάιντ η οποία δεν συμμετείχε στη μελέτη, μιλώντας στον ειδησεογραφικό ιστότοπο του «Nature».

Από την πλευρά του ο Τζον Κούνιος, ψυχολόγος του Πανεπιστημίου Ντρέξελ της Φιλαδέλφειας γνωστός για τις μελέτες του σχετικά με τη δημιουργική έμπνευση, συμπλήρωσε: «Το εύρημα αυτό πραγματικά κλείνει μια τρύπα στην υπάρχουσα βιβλιογραφία».Οι νέες ανακαλύψεις αναδεικνύουν επίσης μια σημαντική χρησιμότητα στην ονειροπόληση, μια ανθρώπινη δραστηριότητα την οποία οι ειδικοί θεωρούσαν ως τώρα παντελώς άχρηστη καθώς δεν μπορούσαν να της αποδώσουν κάποιον εξελικτικό ή άλλο σκοπό.

Έφηβοι – πως νιώθουν και πως σκέφτονται

Έχουμε ακούσει πολλές φορές την έκφραση ‘περνάει εφηβεία’ ή ‘έχει τα νεύρα του λόγω εφηβείας’ ή και ακόμα ‘αυτός είναι αιώνια έφηβος’.
Τι ξεχωριστό και ιδιαίτερο γίνεται σε αυτήν την ηλικία που έχει γίνει αντικείμενο προβληματισμού από μικρούς και μεγάλους. Ποια τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της; Τι είναι αυτό που τη διαφοροποιεί από τις άλλες φάσεις της ανθρώπινης ανάπτυξης; Ποιος είναι ο έφηβος;

Πότε ξεκινάει η εφηβεία  

Η εφηβεία συνήθως ξεκινάει στην ηλικία των 11 με 12 χρόνων, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι όλα τα παιδιά θα μπουν στην εφηβεία στην ίδια ακριβώς ηλικία. Υπάρχουν παιδιά που δείχνουν σημάδια ανάπτυξης πολύ νωρίς και άλλα που αργούν. Κάθε παιδί έχει το δικό του ρυθμό ανάπτυξης και αυτό θα πρέπει να γίνει κατανοητό τόσο από τους γονείς όσο και από τα ίδια τα παιδιά. Πολλές φορές οι γονείς ανησυχούν γιατί το παιδί τους δεν έχει ακόμη ψηλώσει ή δεν έχει βγάλει τριχοφυΐα όπως τα άλλα συνομήλικα παιδιά. Ακόμη και οι ίδιοι οι έφηβοι λόγω του ότι δεν θέλουν να διαφέρουν από το μέσο όρο, νιώθουν άσχημα είτε έχουν πρόωρη είτε καθυστερημένη ανάπτυξη. Εάν δεν συντρέχουν λόγοι υγείας, οι γονείς πρώτοι από όλους θα πρέπει να αποδεχτούν το ρυθμό ανάπτυξης των παιδιών τους για να μπορέσουν και εκείνα να αποδεχτούν τον εαυτό τους. Τα παιδιά αποκτούν τηνπρώτη αντίληψη για τον εαυτό τους μέσα από το βλέμμα των γονιών. Και μπορεί οι γονείς να ισχυρίζονται ότι ‘εγώ δέχομαι το παιδί μου όπως είναι’ αλλά να δείχνουν άλλα με το βλέμμα τους.

Ποια είναι τα χαρακτηριστικά ενός εφήβου;
Σύμφωνα με πολυάριθμες έρευνες οι έφηβοι παρουσιάζουν λίγο έως πολύ τα εξής χαρακτηριστικά.

· Είναι αρνητικοί για όλα: Είναι μεγάλη έκπληξη για τους γονείς να βλέπουν το μέχρι πρότινος υπάκουο και πειθαρχημένο παιδί τους να εναντιώνεται σε όλα και να δείχνει ότι του ‘φταίνε τα πάντα’. Τα καλά νέα για τους γονείς, είναι ότι αυτή η άρνηση κρατάει μέχρι την ηλικία των 21 με 22 χρόνων και μετά το παιδί μπαίνει σε μία φάση συνεργασίας με τους γονείς του
· Επιζητούν την αυτονομία τους: οι έφηβοι αφήνουν τη στοργική αγκαλιά των γονιών τους και αναζητούν να βρουν ποιοι είναι και που πάνε. Θέλουν να αποφασίζουν οι ίδιοι για τη ζωή τους και πολύ συχνά έρχονται σε σύγκρουση με τους γονείς τους, οι οποίοι θέλουν να τους επιβάλλουν αυτό που θεωρούν ότι είναι για το ‘καλό τους’.
· Έχουν μία τάση για απομόνωση: θέλουν την ησυχία τους, κλείνονται στο δωμάτιο με τις ώρες και δεν συμμετέχουν σε οικογενειακές εκδηλώσεις. Οι γονείς πολλές φορές ανησυχούν για αυτή τη συμπεριφορά των παιδιών τους και την εισπράττουν ως αδιαφορία για εκείνους
· Είναι υπερευαίσθητοι, θίγονται και προσβάλλονται πολύ εύκολα: δίνουν σημασία σε μικρές λεπτομέρειες όπως για παράδειγμα πως θα τους φωνάξουν οι γονείς στο τηλέφωνο όταν τους καλούν οι φίλοι τους
· Είναι ισχυρογνώμονες και πεισμώνουν πολύ: συνήθως όμως τα θέματα για τα οποία επιμένουν δεν είναι τόσο σημαντικά για τη ζωή τους, παρά έχουν να κάνουν με το πώς θα κόψουν τα μαλλιά τους, εάν θα φορέσουν σκουλαρίκι ή εάν θα καθαρίσουν ή όχι το δωμάτιο τους.
· Είναι ρομαντικοί: οι νέοι αυτής της ηλικίας έχουν οράματα και σχέδια για ένα κόσμο πιο δίκαιο, έντιμο και καλό. Για αυτό και αρκετά συχνά ασχολούνται με το γράψιμο, τη σύνθεση, με τη μουσική ως τρόπους έκφρασης αυτών των σκέψεων και συναισθημάτων τους

Εφηβεία και σεξουαλικότητα
Στην εφηβική ηλικία ο άνθρωπος οργανώνεται ως φύλο (αγόρι ή κορίτσι). Έχουν ενεργή σεξουαλική συμπεριφορά και καλό είναι στα πλαίσια της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης σε αυτή την ηλικία να περνάμε στα παιδιά πως όπως κάθε συμπεριφορά έτσι και η σεξουαλική έχει τις συνέπειες της. Αυτές μπορεί να είναι μία ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη, η μόλυνση από σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα ή και η εμπλοκή σε μία βίαιη και κακή σχέση.

Εφηβεία και σχολική επίδοση
Οι γονείς πολύ συχνά αναφέρουν πως το παιδί που μέχρι πριν από λίγο ήταν άριστος μαθητής, δεν διαβάζει και παίρνει κακούς βαθμούς. Όλοι σχεδόν οι έφηβοι περνούν από μία τέτοια φάση και συχνά αντί να διαβάσουν τα μαθήματα του σχολείου τους, κάνουν εξωσχολικό διάβασμα. Συνήθως αυτή η φάση υποχωρεί και επανέρχονται στην αρχική τους απόδοση. Υπάρχουν και κάποια παιδιά που δεν περνάνε από μία τέτοια φάση και ο πιο πιθανός λόγος για αυτό είναι το ότι δεν θέλουν να χάσουν την καλή εικόνα που έχουν οι γονείς τους για εκείνα και για αυτό υποχωρούν και συμβιβάζονται, με αποτέλεσμα να εξακολουθούν να είναι άριστοι μαθητές.

Εφηβεία και επαγγελματικός προσανατολισμός
Η εφηβεία είναι η ηλικία στην οποία παίρνονται οι πρώτες επαγγελματικές αποφάσεις. Είναι πολύ σημαντικό για τον έφηβο να εξετάσει τι του αρέσει να κάνει, τι μπορεί να κάνει, τι του ταιριάζει να κάνει και ποιες οι οικονομικές, πολιτισμικές και κοινωνικές συνθήκες που θα του το επιτρέψουν να το κάνει. Υπάρχουν πλέον σύγχρονα κέντρα επαγγελματικού προσανατολισμού, όπου ο έφηβος σε συνδυασμό με ατομικές συνεδρίες και συμπλήρωση ερωτηματολογίων προσωπικότητας και ικανοτήτων ανακαλύπτει τις πιο κατάλληλες για εκείνον επαγγελματικές κατευθύνσεις.
Δεν θα πρέπει ποτέ να ξεχνάμε πως όλοι οι έφηβοι δεν είναι ίδιοι. Παράγοντες όπως η κληρονομικότητα, το οικογενειακό περιβάλλον, τα παιδικά χρόνια και όχι μόνο συμβάλλουν στη διαφορετικότητα τους. Αυτό όμως που μπορεί να βοηθήσει όλους τους γονείς και όχι μόνο αυτών που έχουν παιδιά στην εφηβεία είναι ο διάλογος και η καλή επικοινωνία μαζί τους.
Λουτσιού Ζαφειρούλα
Ψυχολόγος -Παιδοψυχολόγος-Παιδαγωγός

Η ενίσχυση της όρασης

Η όραση είναι ίσως η πιο σημαντική από τις πέντε αισθήσεις. Χάρη στην όραση ο άνθρωπος αποκτά εμπειρίες και αντιλαμβάνεται καλύτερα τον κόσμο γύρω του. Ολα τα ερεθίσματα περνούν πρώτα από τα μάτια και αυτό είναι που κάνει την απώλεια της όρασης καταστροφική για όσους ανθρώπους βρεθούν σε αυτήν τη θέση. Η απώλεια της όρασης λόγω συνθηκών που δεν μπορούν να προβλεφθούν ή να αποτραπούν, όπως τα ατυχήματα, αποτελούν τραγικό γεγονός στο οποίο κανένας δεν μπορεί να παρέμβει.

Η πρόσληψη βιταμίνης D συμβάλλει στην καλή λειτουργία της όρασης ενώ η έλλειψή της μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα.

Αντίθετα, η προστασία της όρασης μέσω της σωστής διατροφής πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα για όλους τους ανθρώπους ανεξαρτήτως ηλικίας. Οι επιστημονικές έρευνες έχουν δείξει ότι κάποιες τροφές και βότανα έχουν θαυματουργές ιδιότητες και μπορούν να προστατεύσουν τα μάτια από τις ασθένειες που τα απειλούν. Μεταξύ των τροφών και των βοτάνων που χαρίζουν καλύτερη όραση είναι ο σολομός, τα κόκκινα σταφύλια, οι πιπεριές, το καλαμπόκι, τα αβγά, το σπανάκι, το σέλινο, το μπρόκολο, οι γλυκοπατάτες, τα αμύγδαλα, το σκόρδο, το δενδρολίβανο, ο ήλιος, το καρότο και η ντομάτα. Παρακάτω ακολουθούν μερικές χρήσιμες συμβουλές για την προστασία της όρασης μέσω της σωστής διατροφής.

Το ιδανικό βάρος

Η πιο σημαντική συμβουλή για να εξασφαλίσει κάποιος την καλή λειτουργία της όρασης είναι η διατήρηση του σωστού σωματικού βάρους. Οι περισσότερες έρευνες συγκλίνουν στο γεγονός ότι η παχυσαρκία προκαλεί πολλές ασθένειες οι οποίες έχουν ως συνέπεια τα προβλήματα στην όραση. Κάποιες από αυτές, όπως η υπέρταση, ο σακχαρώδης διαβήτης και η αρτηριοσκλήρυνση προκαλούν σωρεία ασθενειών της όρασης όπως η διαβητική και η υπερτασιακή αμφιβληστροειδοπάθεια, ο καταρράκτης, το γλαύκωμα, η ξηροφθαλμία και η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας.

Οι τροφές που περιέχουν ικανοποιητικές ποσότητες βιταμίνης Α είναι αυτές που βελτιώνουν και προστατεύουν την όραση περισσότερο από οποιεσδήποτε άλλες. Οι κυριότερες πηγές για βιταμίνη Α είναι τα ψάρια, το ιχθυέλαιο, το συκώτι, ο κρόκος του αβγού και το γάλα. Οι τροφές φυτικής προέλευσης με σημαντική περιεκτικότητα σε βιταμίνη Α είναι το μπρόκολο, το σπανάκι, το σέλινο, το μάνγκο, το βερίκοκο, η γλυκοπατάτα, το μανταρίνι και το καρότο. Η μακροχρόνια έλλειψη ικανοποιητικής ποσότητας βιταμίνης Α από τον οργανισμό μπορεί να προκαλέσει ξήρανση του ματιού και σε ακραίες περιπτώσεις οδηγεί στην τύφλωση. Από την άλλη, πρέπει να επισημανθεί πάντως ότι η υπερβολική πρόσληψη βιταμίνης Α, όταν δηλαδή η ποσότητά της είναι δεκαπλάσια της συνιστώμενης, προκαλεί τοξικότητα με κύριο σύμπτωμα τη διπλωπία.Εξίσου πολύτιμες για την όραση είναι και οι τροφές που περιέχουν λιπαρά οξέα Ω3. Οι μελέτες έχουν δείξει ότι τα συγκεκριμένα λιπαρά επηρεάζουν θετικά τη λειτουργία της όρασης γιατί προστατεύουν τον αμφιβληστροειδή χιτώνα. Οι σημαντικότερες πηγές προέλευσής τους είναι τα ιχθυέλαια και τα λιπαρά ψάρια όπως ο σολομός, η σαρδέλα, ο κολιός, το σκουμπρί, και ο τόνος. Από τις έρευνες προκύπτει ότι η κατανάλωση των συγκεκριμένων ψαριών μία ή δύο φορές την εβδομάδα μειώνει κατά πολύ τον κίνδυνο εμφάνισης εκφύλισης της ωχράς κηλίδα

Η αλήθεια του γιατί λέμε ψέματα

Ερωτώμενος ευθέως, ο μέσος φυσιολογικός ενήλικας θα απαντούσε «φυσικά και είναι κακό να λέμε ψέματα». Μερικά λεπτά αργότερα, όμως, θα αρνιόταν να απαντήσει σε κάποιο ενοχλητικό τηλεφώνημα λέγοντας «δεν είμαι εδώ» και θα δικαιολογούσε την οκνηρία του να βγει το βράδυ με φίλους λέγοντας «είμαι πολύ κουρασμένος». Το συμπέρασμα είναι απλό, πανανθρώπινο και -κατά έναν νοσηρά αλληλέγγυο λόγο- σιωπηλά αποδεκτό: Όλοι λέμε ψέματα.Οι άνδρες, για την ακρίβεια, δείχνουν να λένε κάμποσα παραπάνω ψέματα από τις γυναίκες -όπως τουλάχιστον αποκάλυψε σχετικά πρόσφατη έρευνα του Βρετανικού Science Museum- ενώ νιώθουν αρκετά λιγότερες τύψεις γι’αυτό. Τα συχνότερα ψέματά τους απευθύνονται στις μητέρες τους, αμέσως μετά στις συντρόφους τους και έχουν να κάνουν με το πόσο ήπιαν ή με την ερώτηση «τι έχεις;» (συχνότερη ψευδής απάντηση: «δεν έχω τίποτα, μια χαρά είμαι»). Και αυτή η έρευνα, πάντως, επιβεβαιώνει το παραπάνω συμπέρασμα: Το 84% των ανθρώπων πιστεύουν ότι υπάρχει «αποδεκτό ψέμα», ότι είναι προτιμότερο, δηλαδή, να πει κανείς κάποιο αθώο ψέμα από το να πληγώσει κάποιον. Το ψέμα, βέβαια, ίσως να μην αποτελούσε αμαρτία αν μοναδικός του σκοπός ήταν να προστατεύει τα αισθήματα των άλλων. Οι λόγοι, δηλαδή, για τους οποίους λέμε ψέματα μπορεί να είναι εντελώς αθώοι, με μοναδικό σκοπό να μην έρθουμε ή να μην φέρουμε κάποιον σε δύσκολη θέση, αλλά μπορεί να είναι και κακόβουλοι και κακοπροαίρετοι, με σκοπό να σώσουμε το «τομάρι» μας ή και να βλάψουμε κάποιον. Ακόμα χειρότερα είναι τα πράγματα όταν κανείς χρησιμοποιεί το ψέμα συστηματικά για να επιβιώνει από διάφορες καταστάσεις –για να μην φτάσουμε σε περιπτώσεις ανθρώπων που έχουν κάνει το ψέμα τρόπο ζωής, τόσο που δυσκολεύονται και οι ίδιοι να το ξεχωρίσουν από την αλήθεια.
Τι φταίει;

Τι είναι, όμως, αυτό που μας κάνει τελικά να λέμε ψέματα, ενώ γνωρίζουμε ότι κάτι τέτοιο είναι λάθος και ότι πιθανώς να υποστούμε δυσάρεστες συνέπειες από τους γύρω μας όταν μαθευτεί η αλήθεια; Ένας προφανής λόγος για τον οποίον λέμε ψέματα είναι ότι είναι εύκολο.Ειδικά αν το ψέμα είναι μικρό, αθώο, δεν επιφέρει συνέπειες αν αποκαλυφθεί ή οι συνέπειες είναι ασήμαντες, είναι πολύ πιο εύκολο να πούμε ένα γρήγορο, «εύπεπτο» ψέμα, από το να δίνουμε εξηγήσεις που πιθανώς να μην αρέσουν ή ακόμα και να μην γίνουν πιστευτές.
Ένας βαθύτερος λόγος, όμως, βρίσκει τις ρίζες του στην κουλτούρα μας, η οποία, όσο οξύμωρο κι αν ακούγεται, διδάσκει τα παιδιά από πολύ μικρή ηλικία να λένε μικρά -«λευκά»- ψέματα. Η ψυχίατρος Gail Saltz, του Presbyterian Hospital της Νέας Υόρκης παρατηρεί συνεχώς γονείς να λένε στα παιδιά τους «πες στην θεία πόσο ωραία είναι σήμερα» ή «πες στην γιαγιά πόσο πολύ την αγαπάς». Όσο αθώο, ακόμα και χαριτωμένο, ακούγεται αυτό όταν τα παιδιά είναι μικρά, μεγαλώνοντας αυτά μαθαίνουν να χρησιμοποιούν τέτοιες συναισθηματικά φορτισμένες εκφράσεις για να εκμεταλλεύονται προς όφελός τους καταστάσεις. Ο καθηγητής ψυχολογίας του Πανεπιστημίου New England, στο Μέιν των ΗΠΑ, δρ. David L. Smith υποστηρίζει ότι η τάση να λέμε ψέματα είναι «ένα πολύ φυσικό ανθρώπινο χαρακτηριστικό». «Το ψέμα σου επιτρέπει να χειραγωγείς τον τρόπο με τον οποίον θέλεις να σε βλέπουν οι άλλοι», συνεχίζει ο δρ. Smith, εξηγώντας ότι οι περισσότεροι άνθρωποι λέμε ψέματα επειδή επιδιώκουμε με αυτά να δείχνουμε καλύτεροι, σπουδαιότεροι, πιο αρεστοί από όσο πιστεύουμε ότι είμαστε. Η ανάγκη, λοιπόν, θετικής ένταξης στο κοινωνικό σύνολο, στον χώρο εργασίας μας, στις διαπροσωπικές μας σχέσεις, είναι ένας ακόμα λόγος για τον οποίον λέμε ψέματα.
Το ψέμα στην φύση (μας)

Πέραν των παραπάνω επί μέρους εξηγήσεων, πάντως,σαφής, ολοκληρωμένη και κοινώς αποδεκτή απάντηση στο «γιατί λέμε ψέματα;» δεν υπάρχει και ο βασικός λόγος είναι η πολυπλοκότητα τόσο του ανθρώπινου εγκεφάλου όσο και του ίδιου του ορισμού της λέξης. Ο Ζαν Πωλ Σαρτρ, για παράδειγμα, διευκρινίζοντας τους ορισμούς του ψέματος, λέει ότι ακόμα και μια αληθής δήλωση μπορεί να εκληφθεί ως ψέμα, αν το άτομο που την κάνει δεν την υποστηρίζει ως τέτοια. Από την άλλη, ο δρ. Smith επισημαίνει την άρρηκτη σχέση ψεύδους και εξαπάτησης, εξηγώντας ότι κινήσεις με σκοπό την παραπλάνηση των άλλων συναντώνται στην ίδια την φύση: τα φυτά και τα ζώα, για παράδειγμα, αναπτύσσουν συχνά πρακτικές μίμησης προκειμένου να προστατευτούν από επικίνδυνες καταστάσεις. Συνεπώς, η προδιάθεσή μας να εξαπατούμε, σύμφωνα πάντα με τον Smith, είναι ένα χαρακτηριστικό της εξελικτικής διαδικασίας του ανθρώπου, πιθανώς μία κληρονομική νοητική βλάβη. Από την προδιάθεση ως την πράξη, όμως, μεσολαβεί ένας εγκέφαλος ανεπτυγμένος σε κοινωνικά πλαίσια και κανόνες. Όπως σχετικά διαπιστώνει και η ψυχολόγος του In2life που απαντά στις ερωτήσεις των αναγνωστών «Η προδιάθεση να λέμε ψέματα είναι μεν εγγεγραμμένη στο hardware του οργανισμού, αλλά φυσικά διαπλάθεται και από την εμπειρία. Στην ηλικία των τριών ετών ξεκινάνε οι πρώτες απόπειρες εξαπάτησης – αν και χωρίς μεγάλη επιτυχία – ενώ μέχρι την ηλικία των πέντε, τα παιδιά γνωρίζουν ήδη ότι οι πεποιθήσεις των άλλων αποτελούν μια αναπαράσταση και όχι μια ακριβή αντανάκλαση της πραγματικότητας.Κοντολογίς, όσο μεγαλώνουμε, τόσο πιο επιδέξιοι γινόμαστε στην εξαπάτηση, αλλά και στην ανίχνευση της εξαπάτησης των άλλων. Κάπως έτσι άλλωστε αποκτάμε και τα κοινωνικά μας συναισθήματα: ηθική αγανάκτηση, οργή και εκδίκηση όταν ανακαλύπτουμε ότι μας εξαπάτησαν, ενοχή, ντροπή και επανόρθωση, αν μας πιάσουν να εξαπατάμε.» Το ερώτημα, τελικά, που γεννάται είναι «υπάρχει σωτηρία από το ψέμα;». Μπορεί -ή χρειάζεται ή πρέπει- κανείς που συνηθίζει να λέει συχνά μεγάλα ή μικρά ψέματα να… συνέλθει;Η ψυχολόγος μας κάνει διαχωρισμό ανάμεσα στα άτομα που ψεύδονται για να γίνουν αρεστά και στους παθολογικούς ψεύτες, εξηγώντας πάντως ότι και στις δύο περιπτώσεις υπάρχουν ελπίδες «διόρθωσης», εφόσον φυσικά το άτομο το επιθυμεί. Όπως λέει, «ένας άνθρωπος που ψεύδεται κατά σύστημα επειδή αισθάνεται την ανάγκη να εντυπωσιάζει τους άλλους και να γίνεται αρεστός, θα μπορούσε να περιορίσει αυτή τη συμπεριφορά αν κατάφερνε να βασίσει την αυτοεκτίμησή του σε λιγότερο θεαματικά, αλλά πιο αυθεντικά ερείσματα. Κι αυτό είναι κάτι που η ψυχοθεραπεία ή η αλληλεπίδρασή του με τους άλλους μπορεί να του διδάξει.Στον αντίποδα, άνθρωποι με παθολογική οργάνωση του χαρακτήρα, όπως οι ψυχοπαθητικοί, είναι πολύ πιο δύσκολο να εκπαιδευτούν στη φιλαλήθεια. Όμως σε τέτοιες περιπτώσεις οι μειονεξίες είναι βαθύτερες και διαχέονται σε όλη τη συναισθηματική και κοινωνική έκφραση, ενώ υποστηρίζεται ότι έχουν και οργανικό υπόβαθρο.» Το αποτέλεσμα σε κάθε περίπτωση είναι το ίδιο και το εκφράζει με τον καλύτερο τρόπο ο Νίτσε, στην περί ψέματος φιλοσοφία του: «Δεν με ενοχλεί που μου είπες ψέματα, με ενοχλεί που από εδώ και πέρα δεν μπορώ να σε πιστεύω». Ο ίδιος φόβος της απόρριψης και έλλειψης εμπιστοσύνης από τους γύρω μας είναι τελικά το μόνο που μπορεί να μας «σώσει» από το να… μην λέμε ψέματα.

Τι βοηθάει τη μνήμη: Πώς να νικήσετε το… ποιο, είπαμε;

Αν εξαιρέσουμε τις προχωρημένες περιπτώσεις άνοιας, τα καθημερινά κενά μνήμης δεν θα πρέπει να μας ανησυχούν – αλλά ούτε και να μας αφήνουν αδιάφορους. Δεν είναι λίγες οι φορές που δεν θυμόμαστε που έχουμε παρκάρει το αυτοκίνητο, που ξεχνάμε σημαντικούς αριθμούς (τηλέφωνα, κωδικούς κτλ.) ή ακόμα και διευθύνσεις γνωστών μας προσώπων. Επαναπαυόμαστε λοιπόν; Σε καμία περίπτωση.

Όσο περισσότερο φροντίζουμε να κρατάμε σε εγρήγορση το μυαλό μας, τόσο τα φαινόμενα αυτά θα ελαττώνονται και οι νοητικές μας λειτουργίες θα «αποδίδουν» περισσότερο. Μάλιστα, αρκετοί επιστήμονες υποστηρίζουν ότι η διαρκής εγρήγορση του νου, μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου Αλτζχάιμερ καθώς γερνάμε. Τι μπορούμε επομένως να κάνουμε για να... αφυπνίσουμε την μνήμη μας και να μειώσουμε τον ρυθμό εκφυλισμού της; 

Διάβασμα 

Πιθανότατα ο πιο διαδεδομένος και αποτελεσματικότερος τρόπος για μυαλό... ξυράφι. Αν θέλετε να κρατήσετε την μνήμη σας σε εγρήγορση, τότε θα πρέπει να ενεργοποιήσετε τους νευρώνες του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνοι για αυτή, διαβάζοντας όσα περισσότερα βιβλία μπορείτε. Αν τώρα το διάβασμα σας φαίνεται καταναγκαστικό έργο, τότε προσπαθήστε να διαβάζετε τουλάχιστον ένα βιβλίο τον μήνα και να κλείσετε μια και καλή την τηλεόραση. Αν δεν το έχετε συνηθίσει, μπορεί να σας φανεί δύσκολο αρχικά. Όπως όμως συμβαίνει και με την φυσική δραστηριότητα, έτσι και με την νοητική η εξοικείωση είναι θέμα χρόνου. 

Πάζλ, παιχνίδια, κουίζ κτλ. 

Η ενασχόληση με σταυρόλεξα, πάζλ, κουίζ, τεστ μνήμης και άλλες... σπαζοκεφαλιές αποδεικνύεται σύμφωνα με έρευνες άκρως ευεργετική για την μνήμη και οι επιλογές που έχετε τόσο σε online, όσο και σε έντυπη μορφή είναι πολλές. Δείτε μερικά παραδείγματα από brain training sites σε παλαιότερο άρθρο του In2life.

Ύπνος 

Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ και του καθηγητή Robert Stickgold, ο ύπνος μετά την αφομοίωση κάποιας καινούργιας γνώσης, αλλά και γενικότερα η επαρκής ξεκούραση βοηθά τον εγκέφαλό μας να θυμάται καλύτερα. Μάλιστα, αν ο ύπνος μας συνοδεύεται από όνειρα, τα αποτελέσματα είναι ακόμα πιο ευεργετικά στην βελτίωση της μνήμης και της μαθησιακής ικανότητας. 

Διατροφή 

Πολλές είναι οι έρευνες που συσχετίζουν την κατανάλωση συγκεκριμένων τροφών με την ενίσχυση της μνήμης. Συγκεκριμένα, θρεπτικά συστατικά που κατά καιρούς συνδέονται με την καλύτερη εγκεφαλική λειτουργία είναι οι βιταμίνες C, οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β, όπως η Β12 και Β6, Ε, η θειαμίνη καθώς και ορισμένα από τα απαραίτητα αμινοξέα. Τα συστατικά αυτά μπορούμε να τα βρούμε σε φρούτα και λαχανικά όπως το μπρόκολο, το κουνουπίδι, τα βατόμουρα, τα δαμάσκηνα, το ψάρι, το κοτόπουλο, τα δημητριακά και τα ζυμαρικά. Διαβάστε για περισσότερες τροφές που να βοηθούν την μνήμη εδώ.

Αερόβια άσκηση 

Σε έρευνα που πραγματοποιήθηκε στο Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης, φάνηκε πως η μέτρια σωματική δραστηριότητα, τρεις φορές την εβδομάδα έχει άκρως ευεργετικές επιδράσεις στην μνήμη και την διανοητική απόδοση. Συγκεκριμένα, αρκούν πενήντα λεπτά αερόβιας άσκησης την ημέρα για διάστημα έξι μηνών, ώστε να βελτιωθεί η μνήμη του ατόμου, ενώ τα οφέλη φαίνεται πως διαρκούν μέχρι και δώδεκα μήνες μετά το τέλος του προγράμματος άσκησης. 

Νερό 

Όσο παράξενο και αν ακουστεί, το νερό έχει την ιδιότητανα «ξυπνά» την μνήμη μας, με καλύτερα αποτελέσματα ακόμα και σε σχέση με τον καφέ. Δοκιμάστε να αντικαταστήσετε τον απογευματινό καφέ με δύο γεμάτα ποτήρια κρύο νερό μετά το μεσημεριανό σας. Εκτός του ότι είναι φθηνότερο, θα ανακαλύψετε πως είναι και πολύ πιο αποτελεσματικό. 

«Εγκεφαλική» άσκηση 

Υπάρχουν αρκετά «κόλπα» για να θυμάστε αριθμούς και ονόματα από την καθημερινότητά σας και να μην εκτίθεστε σε φίλους και γνωστούς. Αφού μάθετε κάποια νέα κυκλοφορία, φροντίστε να την επαναλάβετε είτε δυνατά, είτε από μέσα σας. Για παράδειγμα, αν κάποιος σας πει για ώρα και μέρος συνάντησης, επαναλάβετε αυτά που σας είπε, ώστε να εντυπωθούν καλύτερα στο μυαλό σας. Σε περιπτώσεις μακροσκελών αριθμών, καλή τακτική είναι να τους «σπάτε» σε μικρότερες ομάδες και να τις θυμάστε ξεχωριστά, ενώ ιδιαίτερα αποτελεσματικό όταν μαθαίνετε κάποια νέα πληροφορία είναι να την συνδέετε με κάτι το οποίο σας είναι οικείο.